เจาะลึก ‘ปัญหาการขาดแคลนนักวิทยาศาสตร์’

ปัญหาการขาดแคลนนักวิทยาศาสตร์ ไม่ใช่แค่ปัญหาระดับประเทศ แต่เป็นวิกฤตระดับโลกที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต่างให้ความสำคัญกับการหาทางออก เพื่อชักชวนให้คนรุ่นใหม่หันมาศึกษาต่อในสายวิทย์ เพื่อวางอนาคตการทำงานใน อาชีพสายวิทย์ ที่ขณะนี้ตลาดแรงงานต่างมีความต้องการ “นักวิทย์รุ่นใหม่” อย่างต่อเนื่อง

ล่าสุด หากอ้างอิงตามบทความเรื่อง “จะเกิดอะไรขึ้นถ้าประเทศไทยไม่มีนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่” จากเว็บไซต์ THE STANDARD ก็ได้ระบุถึงปัญหาการขาดแคลนนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยรุ่นใหม่ที่พร้อมทุ่มเทให้กับการสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ตอบโจทย์ภาคอุตสาหกรรมจำนวนมาก โดยได้วิเคราะห์ต้นตอของปัญหานี้ว่า อาชีพสายวิทย์ เป็นอาชีพที่ผลตอบแทนในสายงานไม่เพียงพอและเส้นทางอาชีพไม่มั่นคง อีกทั้งระบบสนับสนุนงานวิจัยยังมีข้อจำกัดอยู่มาก

ดังนั้น หากปัญหานี้ยังไม่ได้รับการแก้ไข ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นไม่เพียงแต่ส่งผลต่อการพัฒนาในประเทศเท่านั้น แต่ยังอาจส่งผลลบต่ออนาคตของประเทศไทยในระดับสากลอย่างลึกซึ้งและยาวนาน ดังนี้

การขาดนวัตกรรมอย่างสิ้นเชิง

หากไม่สนับสนุนการสร้างนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ ประเทศไทยจะต้องเผชิญกับการขาดแคลนนวัตกรรมอย่างรุนแรง การพัฒนาสินค้าหรือบริการที่สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างแท้จริงจะยิ่งเป็นเรื่องยาก สินค้าและเทคโนโลยีที่เราผลิตขึ้นจะกลายเป็นเพียงผลิตภัณฑ์พื้นฐานหรือการเลียนแบบสินค้าเดิมๆ ขาดความโดดเด่น ไม่มีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งจะมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจในระยะยาวอย่างแน่นอน

ศักยภาพในการแข่งขันบนเวทีโลกที่ลดลงอย่างน่ากังวล

หากไม่มีบุคลากรที่มีความสามารถด้านวิทยาศาสตร์ ประเทศไทยจะต้องพึ่งพาเทคโนโลยีจากต่างชาติและไม่มีโอกาสในการพัฒนาเทคโนโลยีที่เป็นของตนเอง เราจะไม่สามารถขับเคลื่อนประเทศให้กลายเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมและจะถูกทิ้งห่างบนเวทีการแข่งขันระดับโลก การเป็นเพียงผู้รับถ่ายทอดเทคโนโลยีอย่างเดียวอาจทำให้ประเทศไทยต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของเทคโนโลยีจากต่างชาติ ทำให้ต้องลงทุนในสินค้านำเข้าและสูญเสียความสามารถในการต่อรองในตลาดโลก

‘สมองไหล’ ที่ยากจะกู้คืน

ประเทศไทยยังขาด Ecosystem หรือระบบรองรับที่จะจูงใจให้บุคลากรที่มีศักยภาพด้านวิทยาศาสตร์กลับมาทำงานในประเทศ เมื่อไม่มีการสร้างสภาพแวดล้อมที่สนับสนุนการทำงานและพัฒนาอาชีพด้านวิทยาศาสตร์ ผู้เชี่ยวชาญเหล่านี้เลือกที่จะทำงานในต่างประเทศ ทำให้ประเทศสูญเสียบุคลากรคุณภาพสูงอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ การขาดนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่อาจทำให้ประเทศถูกมองข้ามจากคนเก่งที่จะเข้ามาทำงานในประเทศไทยอีกด้วย

ด้วยเหตุนี้ ‘ปัญหาการขาดแคลนนักวิทยาศาสตร์’ นอกเหนือจากต้องทำความเข้าใจผลกรระทบของปัญหาดังที่กล่าวมาแล้ว ยังต้องมีการ Educate หรืออัปเดตให้เด็กรุ่นใหม่ทราบด้วยว่า แล้วการเรียนในสายวิทย์ เพื่อออกมาประกอบ อาชีพสายวิทย์ นั้น มีอาชีพไหนที่มาแรง ค่าตอบแทนดี และมีความมั่นคงบ้าง วันนี้เราจึงมี 6 อาชีพสายวิทย์ ที่กำลังเป็นที่ต้องการของตลาดแรงงานมาอัปเดตกัน

1.นักเคมีปรุงยา (Pharmaceutical Chemists)

อาชีพสายตรงสำหรับเด็กสายวิทย์ก็คงหนีไม่พ้น ‘นักเคมี’ หรือพิเศษขั้นกว่าด้วยอาชีพ ‘นักเคมีปรุงยา’ โดยอาชีพนี้มีความสำคัญและถือเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมการแพทย์ ด้วยความที่นักเคมีปรุงยาจะต้องเป็นคนคิดค้น ค้นคว้า และทำการทดลองเพื่อหาตัวยารักษาโรคและเภสัชภัณฑ์ต่างๆ รวมถึงตรวจสอบคุณภาพการผลิตตั้งแต่วัตถุดิบ โรงงาน สารปนเปื้อนและสารพิษต่างๆ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ปลอดภัยตามมาตรฐานสากล

อยากเป็นนักเคมีปรุงยา ต้องเรียนหลักสูตร

Bachelor of Science (Major in Chemistry)
Bachelor of Science (Major in Microbiology)
Bachelor of Biomedical Science
Bachelor of Biotechnology
Master of Science
Master of Biotechnology
Master of Molecular Biology

รายได้เฉลี่ยของนักเคมีปรุงยาในประเทศไทย : เงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 50,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ทำงาน

2.นักวิทยาศาสตร์เครื่องสำอาง (Cosmetic Scientist)

ใครที่หลงใหลในสายวิชาเคมีแต่อยากประกอบอาชีพที่ต้องอาศัยทั้งศาสตร์และศิลป์ น่าจะสนใจอาชีพนักวิทยาศาสตร์เครื่องสำอาง เพราะนอกจากจะต้องคิดค้น ทดลอง และทำการวิจัยหาเครื่องสำอางใหม่ๆ และผลิตภัณฑ์ของใช้ส่วนตัวแล้ว ‘นักวิทยาศาสตร์เครื่องสำอาง’ ยังต้องผสมผสานความรู้เรื่องกลิ่น สี พืชพันธุ์และสารสกัดจากธรรมชาติ รวมถึงความรู้เรื่องการตลาดต่อผลิตภัณฑ์แต่ละประเภทด้วย เรียกได้ว่า นอกจากจะต้องนั่งอยู่ในห้องแล็ปแล้ว ยังต้องตามเทรนด์ภายนอกให้ทันด้วย

อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์เครื่องสำอาง ต้องเรียนหลักสูตรอะไร

Bachelor of Science (Major in Chemistry)
Bachelor of Engineer (Major in Chemical Engineering)
Master of Molecular Biology

รายได้เฉลี่ยของนักวิทยาศาสตร์เครื่องสำอางในประเทศไทย : เงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 98,000 – 300,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ทำงาน

3.นักระบาดวิทยาภาคสนาม (Field Epidemiologist)

อีกหนึ่งอาชีพสายวิทย์ที่ถูกบรรจุให้เป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมการแพทย์แบบโดยตรง เพราะอาชีพนี้มีบทบาทตั้งแต่ก่อนมีสัญญาณไปจนถึงภายหลังการเกิดโรคระบาด เนื่องจาก ‘นักระบาดวิทยาภาคสนาม’ จะต้องเป็นผู้ลงพื้นที่เก็บสถิติและตัวอย่างเชื้อเพื่อนำมาวิจัยหาต้นตอและการกระจายตัวของเชื้อโรคนั้นๆ หาแนวทางป้องกันหรือควบคุมโรค รวมถึงการวิจัยและทำนายโรคระบาดที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต หรือศึกษาการกลายพันธุ์ของเชื้อเดิมไปเป็นโรคใหม่ด้วยเช่นกัน

อยากเป็นนักระบาดวิทยาภาคสนาม ต้องเรียนหลักสูตรอะไร

Bachelor of Science (Major in Public Health)
Bachelor of Science (Major in Biology)
Bachelor of Science (Major in Biochemistry and Molecular Biology)
Master of Biostatistics

รายได้เฉลี่ยของนักระบาดวิทยาภาคสนามในประเทศไทย : เงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 80,000 – 262,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ทำงาน

4.นักวิทยาศาสตร์การอาหาร (Food Scientist)

อาหารถือเป็นปัจจัยหลักของมนุษย์ ดังนั้น อาชีพ ‘นักวิทยาศาสตร์อาหาร’ จึงเป็นที่ต้องการของตลาดแรงงานสายวิทยาศาสตร์อยู่เสมอ อาชีพนี้จะเน้นการวิเคราะห์ วิจัย ควบคุมการผลิต รวมถึงความปลอดภัยในกระบวนการแปรรูปอาหารและผลิตภัณฑ์ทางอาหาร และ ควบคุมความยั่งยืนทางอาหารและบรรจุภัณฑ์ นอกจากนี้ยังมีหน้าที่คิดค้นวิธีการใหม่ๆ ที่จะช่วยปรับปรุงคุณภาพ รสชาติของอาหาร และวิธีการแปรรูปอีกด้วย

อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์การอาหาร ต้องเรียนหลักสูตรอะไร

Bachelor of Science (Major in Food Science and Nutrition)
Bachelor of Biotechnology (Major in Biology)
Master of Food Science and Technology
Master of Biotechnology
Master of Entrepreneurship and Innovation (Major in Food Entrepreneurship)

รายได้เฉลี่ยของนักวิทยาศาสตร์การอาหารในประเทศไทย : เงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 60,000 – 270,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ทำงาน

5.นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientist)

มาถึงอาชีพยอดฮิตมาแรงแซงทุกตลาดและเป็นที่ต้องการอย่างมากในยุคที่เทคโนโลยีต่างๆ พัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ‘นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล’ หรือที่เรียกกันจนชินปากว่า ‘ดาต้า’ คือ ผู้จัดเก็บและจัดการกับข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อนำไปวิเคราะห์หาข้อมูลเชิงลึก ซึ่งเป็นประโยชน์กับภาคธุรกิจและองค์กร และเป็นอาชีพที่ต้องอาศัยทักษะและความรู้ทั้งในเชิงสถิติ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อีกทั้ง นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลที่ดีจะต้องเป็นคนช่างคิด ช่างสังเกต มีความคิดสร้างสรรค์ที่เอื้อในการนำข้อมูลยากๆ มาจัดเรียงเป็นภาพให้เข้าใจง่าย รวมถึงเป็นนักสื่อสารที่ดีด้วย

อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์ข้อมูล ต้องเรียนหลักสูตรอะไร

Bachelor of Mathematic (Major in Data Science)
Bachelor of Mathematic (Major in Data Analytics and Operations Research)
Bachelor of Mathematic (Major in Computational Science)
Bachelor of Mathematic (Major in Statistics)
Bachelor of Computer Science
Master of Data Science
Master of Computer Science
Master of Business Analytics

รายได้เฉลี่ยของนักวิทยาศาสตร์ข้อมูลในประเทศไทย : เงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 80,000 – 240,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ทำงาน

6.นักปรับปรุงพันธุ์พืช (Plant Breeder)

‘นักปรับปรุงพันธุ์พืช’ ซึ่งกำลังเป็นที่ต้องการอย่างมากในประเทศไทย เพราะประเทศไทยถือเป็นหนึ่งในประเทศที่โดดเด่นด้านเกษตรกรรม แต่ยังขาดผู้เชี่ยวชาญที่จะช่วยพัฒนาพันธุ์พืชท้องถิ่น รวมถึงการปศุสัตว์ โดยอาชีพนี้จะเน้นที่การพัฒนาเมล็ดพันธุ์ให้มีความคงทนต่อสภาพอากาศที่หลากหลาย สร้างความมั่นคงทางอาหาร และปกป้องความยั่งยืนทางการเกษตร รวมถึงคิดค้นนวัตกรรมในการปรับปรุงและขยายพันธุ์พืช

อยากเป็นนักนักปรับปรุงพันธุ์พืช ต้องเรียนหลักสูตรอะไร